نوآوري و صادرات مبتني بر فناوري برتر مقایسه جمهوری اسلامی ايران با کشورهاي منتخب سند چشم‌انداز
محورهای موضوعی : انتقال فناوري و تجاري‌سازي پژوهشابولفضل شاه آبادی 1 * , هانیه ثمری 2
1 - تربیت مدرس
2 - -
کلید واژه: صادرات با فناوري برتر, شاخص جهاني نوآوري, شاخص کارآيي نوآوري, کشورهاي منتخب سند چشم‌انداز.,
چکیده مقاله :
در عصر حاضر، بخش عمده‌اي از توان اقتصادي ملل براي تسلط بر بازارهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي در گرو کسب دانش و فناوري و به کارگيري آن در خلق محصولاتي متنوع و هماهنگ با نياز کنوني جهان است. استفاده از فناوري در توليد و صادرات، موجب افزایش قدرت رقابت پذیری و افزایش سهم در بازار جهانی می‌گردد. هدف مطالعه حاضر، بررسي تأثير نوآوري بر صادرات با فناوري برتر ایران در مقایسه با کشورهاي منتخب سند چشم انداز در بازه زماني 2012-2007 به منظور ارائه توصيه هاي به سياست گذاران کلان اقتصادي در راستاي تحقق اهداف سند چشم انداز و مقابله جدي با تحريم هاي اقتصادي است. نتايج بيانگر رابطه مثبت بين نوآوري و صادرات با فناوري برتر در کشورهاي مورد مطالعه است. بر اساس تحليل هاي حاضر، در بين کشورهاي مورد مطالعه، بهترين و ضعيف ترين عملکرد صادرات مبتني بر فناوري برتر به ترتيب متعلق به ترکيه و قطر است. جمهوري اسلامي ايران درخصوص صادرات با فناوري برتر و در دو شاخص نوآوری (تعداد حق اختراع و تعداد مقالات علمی و فنی چاپ شده) در رتبه دوم منطقه قرار گرفته است ولی در سایر شاخص ها از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. علی رغم وجود نسل جوان آموزش دیده و گسترش تحصیلات تکمیلی به دلیل ناهماهنگی بین سیاست های کلان اقتصادی با سیاست های پژوهشی و نوآوری و خلاء تقاضا محوری نوآوری، هنوز جایگاه برتر ایران در صادرات با فناوری برتر در منطقه تحقق نیافته است. لذا جهت مقابله جدی با تحریم های اقتصادی و تحقق اهداف سند چشم انداز ضرورت دارد، اقدام به اتخاذ سیاست های کلان اقتصادی در راستای ایجاد بستر مناسب جهت بسط تقاضای فعالیت‌های نوآوری صورت پذیرد.
Most of the nation’s economic power to dominate the regional and trans-regional markets depends on the knowledge and technology and its application in creating various products consistent with the current worldwide demand. The use of technology in production and export leads to increased competiveness strength and enhanced worldwide market share. This study investigates the effect of innovation on high technology exports of Iran in comparison to the selected countries mentioned in the vision plan during 2007-2012 in order to provide policy recommendations to achieve the vision plan goals and seriously addressing the economic sanctions. The results indicate a positive relationship between innovation and high technology exports in studied countries. Among the studied countries, the worst and the best performance on high technology exports respectively are Qatar and Turkey. Iran ranked second in the region on high technology exports and in the couple of innovation indicators (The number of patents and scientific and technical papers) but for the other indicators of innovation, the situation is not desirable. Despite the presence of young and graduated generation and the development of higher education, due to inconsistencies between macroeconomic policies and research and innovation policies and also the lack of demand-driven innovative activities, still Iran has not reached the top position in exports of high technology in the region. So to seriously deal with economic sanctions and to achieve Vision′s goals, it is necessary to adopt appropriate macroeconomic policies in order to create demand for the development of innovation activities.