صنایع خلاق اخیرا به عنوان یک مجموعه در حال رشد و مهم در صنایع شناخته شده است که در رویه های سیاست گذاری مورد توجه قرار گرفته است. ارزش اقتصادی صنایع خلاق فراتر از تولید آشکار کالاهای فرهنگی و یا به کارگیری افراد خلاق است و می تواند به عنوان نقش محرک و تسهیلگر فرایند تغییر درکل اقتصاد گسترش یابد. به نظر محققین نوآوري و خلاقیت بستر لازم براي اجراي اقتصاد مقاومتی و پویایی شرکت هاي صنعتی جهت کسب دانش فنی و تکنولوژي تولید پایدار می باشد. نوآوری ایجاد شده توسط کاربران شاید مهم ترین تغییر در فرآیند نوآوری از زمان انقلاب صنعتی بوده و در حال تبدیل به یک رویکرد بسیار قدرتمند و به سرعت در حال رشد است. این رویکرد دارای مزایایی بیش از نوآوری تولیدکننده محور (که مورد توجه تجارت برای صدها سال بوده است ) می باشد. هنگامی که کاربران بتوانند برای خود نوآوری داشته باشند، آنها میتوانند دقیقا آن چه می خواهند (به جای اتکا به تولید کنندگان که اغلب ناقص عمل می کنند) توسعه دهند .کاربران یک منبع مهم از ایده های خلاق برای محصولات و خدمات جدید هستند. در این مقاله برای بیان رابطه پویای بین صنایع خلاق و اقتصاد مدرن از چهار مدل صنایع خلاق استفاده شده است؛که با تکیه بر مدل نوآوی، تلاش بر آن است که با مرور ادبیات مربوط به صنایع خلاق، ابتدا چالش های مربوط به صنایع خلاق شناسایی شوند سپس با توجه به این چالش ها به طراحی سازمآن‌های صنایع خلاق با رویکرد نوآوری کاربرمحور پرداخته شود.

با گذشت بیش از دو دهه از شکل گیري پارك هاي علم و فن آوري در ایران، برخی چالش هاي متعدد موجب شده که با توجه به مأموریتی که براي آن ها تعریف شده است، پارك ها نتوانند خدمات قابل توجهی برای شرکت های فعال در عرصه فن‌آوری های نرم کشور داشته باشند. یکی از چالش هایی که پارك هاي علم و فناوري در کشور با آن مواجه هستند، نبود معیار مشخصی برای تعیین خدمات بهینه قابل ارائه به توسعه شرکت های فعال در عرصه فن‌آوری های نرم است. از این رو در این پژوهش سعی شده با بررسی مدل های مختلف جهانی از پارک های علم و فن‌آوری های نرم و همچنین بررسی میدانی نظرات برخی فعالان این عرصه در داخل، پیشنهاداتی را جهت تقویت و توسعه خدمات پارک های علم و فن‌آوری و با هدف گسترش و ارتقای شرکت های کوچک و متوسط در عرصه تکنولوژی های نرم ارائه شود. در این مطالعه از روش فرایند مرور منابع و همچنین مصاحبه کیفی غیر ساختاری جهت گردآوری اطلاعات و جهت جمع بندی پژوهش نیز از روش تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس فازی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاضر بیانگر آن است که خدماتی مانند اعطای وام های کم بهره، ارائه پیشنهاد درباره خطرهای پیشبرد و توسعه شرکت ها، انتقال تجربیات مورد نیاز شرکت ها از جمله تحلیل بازار، ویژگی های جمعیتی و نیازهای آنان برای توسعه و موفقیت این شرکت ها حائز اهمیت فراوانی است.

امروزه شرکت‌های دانش‌بنیان به عنوان یک گزینه کلیدی برای تولید ثروت در کشورهای درحال‌توسعه، وظیفه تبیین و مدل‌سازی فرآیندهای تحقیق و توسعه را بر عهده دارند و در اشاعه نوآوری کمک شایانی به صنعت می‌کنند. درواقع شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی و کلید تحقق آن به شمار می آیند و رشد و بالندگی آن ها می‌تواند مقاومت در برابر هجمه‌های اقتصادی را رقم بزند. ازاین‌رو شناسایی و رتبه‌بندی عوامل تأثیرگذار در اجرای مدیریت دانش در این گونه شرکت ها یکی از ضرورت های تحقیقاتی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. در حال حاضر تعداد 33 پارک علم و فناوری و بیش از 2700 شرکت دانش‌بنیان در پارک‌ها مستقر هستند. پرسشنامه‌ای بین 70 شرکت دانش‌بنیان واقع در پارک‌های علم و فناوری دانشگاه تهران به‌عنوان دومین پارک برتر کشور توزیع شد. در این تحقیق، روش‌های مطالعه موردی و گردآوری اطلاعات به‌صورت میدانی بکار گرفته‌شده است. پرسشنامه با استفاده از تکنیک لیکرت طراحی‌شده و مشتمل بر 3 عامل اصلی سازمان، نیروی انسانی و فناوری اطلاعات و 11 زیر معیار زیر است؛ اهداف و چشم‌انداز، رهبری، اجرایی، کاربرد، نرم‌افزاری، زیرساخت، فرهنگ‌سازمانی، ایجاد انگیزه مالی و غیرمالی، الگوبرداری و ارزیابی. با تحلیل اطلاعات، آلفای کرون باخ 78/0 به دست آمد و با استفاده از آزمون‌های فریدمن و T تک آزمونی ازجمله عوامل تأثیرگذار بر اجرای موفق مدیریت دانش می‌توان به اهداف و چشم‌اندازهای سازمان به‌عنوان مهم‌ترین عامل و به ایجاد انگیزه مالی به‌عنوان کم‌اهمیت‌ترین معیار، اشاره نمود، این نتیجه‌گیری با توجه به ماهیت شرکت‌های دانش‌بنیان قابل توجیه است.

نوآوري نه ‌تنها پايه و اساس فناوري بوده، بلکه به‌عنوان محرک تغييرات فناورانه در سازمان‌ها محسوب مي‌شود. يعني تحول و تکامل در فنّاوري، به خلاقيت و نوآوري بستگي دارد. به ‌اين ‌ترتيب که سازمان‌هاي صنعتي توسط فرآيندي از محصولات و خدمات جديد و نوآورانه باعث تغييرات در مرزهاي فناوري مي‌شوند. با نظر به تحقيقات انجام‌شده در زمينۀ نوآوري مشاهده مي‌شود که محققان زيادي به اهميت فرآيند نوآوري، در ارتقاي رقابت‌پذيري و بهره‌وري سازمان اشاره کرده‌اند. اما تحقيق جامعي به‌صورت ويژه در ارتباط با تبيين مراحل حياتي در فرآيند نوآوري فناورانه و تعيين شاخص‌هاي ضروري جهت پياده‌سازي موفق اين مراحل مشاهده نشده است. در اين تحقيق با بررسي مطالعات گذشته در ارتباط با فرآيند نوآوري تلاش گرديده تا با استفاده از روش تحليل محتواي يک دسته‌بندي جديدي از ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي حياتي در فرآيند نوآوري فناورانۀ سازمان، ارائه گردد. با مرور و بررسي نظريات محققين مختلف در ارتباط با موضوع فرآيند نوآوري فناورانه، نتيجه تحقيق در قالب سه بعد «توليد ايده»، «پياده‌سازي ايده» و «تجاري‌سازي و انتشار» همراه با مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي مربوطه تقسيم‌بندي شد. بعد ارزيابي و پياده‌سازي ايده از مهم‌ترين ابعاد (مراحل) فرآيند نوآوري فناورانه است. لذا سازمان‌ها بايد تحقق اين مرحله را مورد توجه بيشتري قرار دهند. نهايتاً شاخص‌هاي وجود فرآيند پرورش مفاهيم ايده به شکل عملي و قابل کاربرد، شناسايي مسائل و نيازهاي سازمان، وجود آزادي عمل براي کارکنان در انجام فرآيند کاري و همچنين استفاده از دانش بازاريابي و مهارت‌هاي فروش و انتشار از عمده‌ترين شاخص‌هاي مؤثر در پياده‌سازي فرآيندهاي نوآوري فناورانه بوده‌اند.

با توجه به این¬که وجود ريسک در پروژه¬ها مي¬تواند اثر معني¬داري بر عملکرد کوتاه¬مدت و نيز اثر منفي بلند¬مدت بر عملکرد مالي سازمان داشته باشد، بنابراین مديريت ريسک براي کاهش شکست¬هاي ناشي از ريسک¬هاي مختلفي نظير چرخه¬هاي نامطمئن اقتصادي، تقاضاي نامطمئن مشتري و حوادث طبيعي و انساني غيرقابل پيش¬بيني و ... ضروري است. مطالعات پیشین نشان می¬دهد که داشتن یک لیست جامع از ریسک¬های مهم در زمینه پروژه¬های نفتی و گازی و هم¬چنین اولویت¬بندی و تعیین اهمیت آنها حائز اهمیت است. شناسایی و اولویت¬بندی ریسک¬های پروژه¬ها بر اساس استانداردPMBOK در شرکت فنی و مهندسی تهران جنوب برای اولین بار توسط محقق صورت می¬گیرد. به منظور شناسایی ریسک¬های شرکت فنی مهندسی تهران جنوب با استفاده از روش¬های شناسایی و گروه¬بندی ریسک براساس استاندارد PMBOK از یک گروه خبرگان استفاده شد که ریسک¬ها در چهار گروه دسته¬بندی گردیدند. بعد از شناسایی ریسک¬ها، گروه خبرگان وزن معیارهای زمان، هزینه، محدوده و کیفیت را براساس فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و براساس مقایسات زوجی مشخص نمودند. سپس جهت برآورد میزان اهمیت تأثیرگذاری هر کدام از ریسک¬ها بر روی معیارهای چهارگانه اصلی شناسایی شده پرسش¬نامه¬ای در نظر گرفته شد. هم¬چنین پرسش¬نامه دیگری برای تعیین میزان احتمال هر مولفه ریسک، طراحی شده که به صاحب¬نظران مربوطه ارائه گردید. سپس با استفاده از ضرب نتایج حاصل از این دو پرسشنامه ماتریس تصمیم نهایی بدست آمد. بعد با اعمال وزن¬های به¬دست آمده از معیارهای چهارگانه که از روش AHP فازی به دست آمد در ماتریس تصمیم و با استفاده از تکنیک TOPSIS فازی به اولویت¬بندی رسیک¬ها در معیارهای چهارگانه پرداخته شد که نهایتا رتبه¬بندی ریسک¬ها نسبت به یکدیگر و در گروه¬های چهارگانه براساس نزدیکی به جواب ایده¬آل و دورترین فاصله از جواب ضدایده¬آل محاسبه گردید.

این پژوهش با مدل توسعه‌یافته‌ای در 8 عامل مدیریت تحقیق و توسعه به بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر مدیریت تحقیق و توسعه شرکت پارس‌خودرو می بپردازد . و عملکرد شرکت را مشخص می‌کند. روش پژوهش توصیفی –پیمایشی بوده و ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه بوده است که روایی آن با قضاوت خبرگان و پایایی آن با الفای کرونباخ و نرم‌افزار SPSS مورد تائید قرار گرفت .با توجه به محدود بودن جامعه آماری پژوهش ، از روش کل شماری استفاده‌شده است از سوی دیگر برای رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر مدیریت تحقیق و توسعه در شرکت پارس‌خودرو از مقایسات زوجی با تکنیک ANP با استفاده از نرم‌افزار SUPER DECISIONS استفاده نموده است .نتایج حاصل از خروجی نرم‌افزار نشان‌دهنده آن است که عامل مالی رتبه اول و به ترتیب عامل مدیریتی، عامل یادگیری و نوآوری ، عامل تکنولوژیکی ، عامل تجاری‌سازی ، عامل فنی و مهندسی ، عامل سیستمی رتبه‌های بعدی را کسب نموده‌اند .

هدف اصلی در این تحقیق، شناسایی عوامل استراتژیک موثر در موفقیت بنگاه¬های کوچک و زودبازده با رویکرد کارت امتیازی متوازن از دیدگاه مدیران در این بنگاه¬هاست. این تحقیق کاربردی و توصیفی است داده¬های آن در آبان¬ماه و آذرماه سال هزار و سیصد و نود و چهار جمع¬آوری شده است. جامعه آماری این تحقیق 70 بنگاه صنعتی است. روش انتخاب نمونه آماری بصورت تصادفی ساده است و بنگاه¬های انتخاب شده در نمونه آماری بر اساس تعداد بنگاه¬های هر شهر صنعتی به صورت تصادفی ساده انتخاب شده است و در مجموع 60 بنگاه مورد بررسی قرار گرفته شد. داده¬های این تحقیق از طریق پرسشنامه محقق ساخته که شامل 35 پرسش است جمع آوری شده است. در تحلیل این داده¬ها از نرم افزار20 spss استفاده شده است. تحلیل این داده¬ها شامل آمارهای توصیفی است که به سطح تحصیلات مدیران این بنگاه¬ها می¬پردازد. در تحلیل استنباطی و آزمون سوالات این تحقیق از آزمون کالموگروف - اسمیرنوف برای نرمال بودن داده¬ها استفاده شده است. با توجه به نتایج آزمون کالموگروف - اسمیرنوف از آزمون دوجمله¬ای جهت پاسخگویی به سوال¬های مربوط به مولفه¬ها و برای بررسی سوال¬های مربوط به ابعاد از آزمون tتک نمونه و همچنین از آزمون فریدمن برای اولویت بندی عوامل استراتژیک استفاده شده است. در پایان با بررسی نتایج بدست آمده می¬توان گفت بنگاه¬های کوچک و زود بازده از حیث توازن در منظرهای مختلف ارزیابی متوازن در وضعیت مناسبی قرار دارند و نظر مدیران در این رابطه بیانگر توجه همگن به هر چهار منظر (بعد) اصلی در این شیوه است. ولیکن، عوامل استراتژیکی تاثیر گذاری وجود دارد که ازدید مدیران مخفی مانده و توسط مدیران بنگاه مورد کم توجهی قرار گرفته است.

طی دهه‌های اخیر، اقتصاد کشور‌های توسعه‌ یافته و در حال توسعه‌ی جهان دچار نوعی تغییر تدریجی شده است. در این سال‌ها منابع و دارایی‌های فیزیکی اهمیت استراتژیک خود را از دست داده‌اند و نقش دانش چه در عرصه‌ی تولید محصول و چه در زمینه‌ی ارائه‌ی خدمت پر‌اهمیت‌تر از هر زمان دیگری شده است. امروزه دانش به عنوان محرک بهره‌وری و رشد اقتصادی شناخته می‌شود و همین امر موجب شده تا نقش اطلاعات، فناوری و یادگیری در عملکرد اقتصادی در کانون توجهات قرار گیرد. به واسطه‌ی همین تغییرات بنیادین، تأسیس و فعالیت شرکت‌های کوچک و متوسط دانش‌محور و تولید و عرضه‌ی محصولات مبتنی بر دانش و فناوری‌های پیشرفته رشد قابل توجهی یافته است. یکی از ابعاد مهم فعالیت تولید‌کنندگان این نوع محصولات، حضور در بازار‌های بین‌المللی است. سال‌هاست کشور‌های توسعه یافته‌ی جهان صادرات محصولات دانش‌بنیان را به عنوان یک رویکرد مؤثر در زمینه‌ی توسعه‌ی اقتصادی مورد توجه قرار داده‌اند. با این وجود، توجه به چنین رویکردی در عرصه‌ی اقتصادی در کشور ایران سابقه‌ی زیادی نداشته و بررسی اطلاعات و آمار‌های موجود، نتایج متناقضی را در زمینه‌ی عملکرد کشور در این حوزه نشان می‌دهد. پژوهش حاضر ضمن بررسی عملکرد کشور در زمینه‌‌ی صادرات دانش‌‌بنیان و برخی از چالش‌هایی که فعالان این عرصه با آن مواجه‌اند، به تبیین راهکار‌های بهبود‌دهنده با تمرکز بر عوامل مؤثر بر عملکرد صادرکنندگان محصولات دانش‌‌بنیان در بازار‌های صادراتی پرداخته و پیشنهاد‌های کاربردی و پژوهشی در این زمینه ارائه می‌‌دهد.