نحوه تخصيص سهام شرکتهاي دانشگاهي بين مالکين آنها
محورهای موضوعی : زيرساخت‌هاي توسعه فناوري و نهادهاي پشتيبان توسعه فناوري
1 - -
کلید واژه: شرکتهاي دانشگاهي, تجاري‌سازي نتايج تحقيقات, تخصيص سهام شركت‌هاي دانشگاهي.,
چکیده مقاله :
مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي كشور در رويكرد به تجاري‌سازي نتايج تحقيقات، در ابتداي تجربه تشكيل شركت‌هاي دانشگاهي هستند. تصويب قانون "حمايت از شركت‌ها و مؤسسات دانش‌بنيان و تجاري‌سازي نوآوري‌ها و اختراعات" در سال 1389 در مجلس شوراي اسلامي و متعاقب آن تصويب آيين‌نامه‌هاي اجرايي آن، فرصت مناسبي را براي تشكيل اين شركت‌ها در مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي كشور فراهم ساخته است. اما اين مؤسسات نيازمند تكميل ظرفيت‌هاي زيرساختي خود از جمله قوانين و مقررات مورد نياز براي تشكيل اين شركت‌ها مي‌باشند. يكي از مهمترين اين مقررات، مقررات نحوه تخصيص سهام شركت‌هاي دانشگاهي بين مالكين اصلي آنها است که اين مالکين معمولاً مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي، اعضاي علمي اين مؤسسات، سرمايه‌گذاران و افراد بيروني هستند. تقسيم سهام بين اين شرکاء به نحوی كه مورد رضايت همة طرف‌ها باشد، عملاً مي‌تواند به چالشي براي مسئولين مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي در مسير تشكيل شركت‌هاي دانشگاهي تبديل شود. اين مقاله ابتدا با تحليل بنيان‌گذاران و ساير شرکايي که به تدريج و در مسير رشد شركت‌هاي دانشگاهي به آنها اضافه مي‌شوند، سهامداران اين شرکت‌ها را شناسايي و تعريف مي‌کند. سپس عوامل تأثيرگذار بر ميزان سهم هر يک از سهامداران را مورد شناسايي قرار مي‌دهد و در نهايت نحوه تخصيص سهام بين مالکين اين شرکت‌ها را مورد بررسی قرار مي‌دهد. هدف نهايي مقاله به دست دادن چارچوبي از ملاحظات مرتبط با نحوه تخصيص سهام شركت‌هاي دانشگاهي مي‌باشد. براي دست‌يابی به اين هدف، 10 دانشگاه صاحب تجربه و پيشرو در تشكيل شركت‌هاي دانشگاهي در آمريكا و انگليس و مقررات ذيربط آنها مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
Iranian academic sector is approaching research commercialization, although, creation of university spin-offs is an initial experience in this sector. Legislation of “knowledge based firms support and commercialization of invention and innovations” has provided great opportunity for the creation of this type of firms in universities and research institutes. But universities and research institutes are still required to complete their infrastructures including rules and regulations needed for the creation of spin-offs. One of the most important of these is "allocation of university spin-off equity among their owners" regulation. Owners of university spin-offs are universities and research institutes, inventor researchers, investors and external entrepreneurs. Allocation of spin-off equity among these parties satisfactorily, is one of the important challenges to spin-off creation in universities and research institutes. This article first tries to identify founders and other parties that are gradually added to owners of spin-off companies. Then stakeholder's equity determinant factors will be discussed. Finally implementation of a framework for the allocation of spin-off companies' equity among their owners will be raised. 10 universities in America, Britain and Canada with spin-off creation experience have been studied in this article.