تحلیل بسترهای لازم جهت توسعه قطب علم و فناوری در استان قزوین
محورهای موضوعی : زيرساخت‌هاي توسعه فناوري و نهادهاي پشتيبان توسعه فناوريمهرنوش میرزایی 1 * , محمدرضا کربلایی رضایی 2 , مازیار امیرحسینی 3
1 - دانشگاه پیام نور تهران شرق/سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
2 - دانشگاه بین الملل قزوین/سازمان جهادکشاورزی قزوین
3 - دانشگاه شیراز/سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
کلید واژه: قطب - علم و فناوری تحلیل‌های زیرساختی تحلیل عاملی راهبرد توسعه استان قزوین,
چکیده مقاله :
قطب علم و فناوری می‌تواند به واسطه‌ی تدوین و اعمال سیاست‌های حمایتی، قوانین مناسب و چارچوب‌های نهادی کارآمد، بهره‌وری را افزایش داده، موجب تحریک رشد اقتصادی پایدار از طریق تغییرات فناورانه پویا که به‌وسیله‌ی سیستم‌های نوآوری کارا و مؤثر حمایت می‌شوند، گردد. ایجاد محیط مناسب برای نوآوری در سطح ملی و استانی به شرکت‌ها و صنایع اجازه می‌دهد که رشد نموده، سود بیشتری به‌دست آورده و اشتغال بیشتری ایجاد نمایند. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل بسترهای لازم جهت توسعه منطقه‌ای علم و فناوری در استان قزوین است. بدین منظور با استفاده از روش میدانی از محققین و صاحبان شرکت‌های دانش‌بنیان به‌عنوان جامعه نمونه، پرسشنامه‌هایی تکمیل و متغیرها با طیف لیکرت مورد ارزیابی و تحلیل عاملی قرار گرفت و بسترهای لازم برای منطقه‌ای‌شدن علم و فناوری اولویت‌بندی گرديد نتایج پژوهش نشان مي‌دهد وجود سرمایه لازم جهت کمک به شکل‌گیری و تجاری‌شدن برنامه‌های کسب و کار، وجود سازوكارهاي مشخص در ايجاد نهادهاي دانش‌بنيان، سرانه ايجاد سامانه‌هاي الكترونيك، وجود زیرساخت‌های اجتماعی برای همکاری‌های منطقه علم و فناوری، متوسط تعداد پژوهش در منطقه، دسترس‌پذيري به نتايج حاصل از پژوهش، وجود قوانين و مقررات برگرفته از اسناد بالاسري در توسعه علم و فناوري، دسترس‌پذيري به نشريات، سرانه زيرساخت‌هاي ارتباطي، موانع تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای، دسترسي به اطلاعات كاربردي و ترويجی و سرانه استفاده از اینترنت، بسترهای لازم برای ایجاد و توسعه منطقه علم و فناوری در استان قزوین می‌باشند.
The Field of science and technology can increase productivity through the formulation and implementation of supportive policies, proper rules and institutional frameworks. Moreover it can stimulate sustainable economic growth through dynamic technological change supported by efficient and effective innovation systems. Creating a suitable environment for national and provincial innovation will allow companies and industries to grow, generate more profits, and create more employment. The purpose of this study is to investigate and analayze the necessary areas for regional development of science and technology in Qazvin province. For this purpose, using the field method, researchers and owners of knowledge based companies as a sample population. The questionnaires were completed and variables with Likert scale were evaluated and defined factors analized and prioritized for regional development of science and technology. The results of this study indicate that Qazvin province should have the necessary indicators to create the science and technology area. With the creation of a pole of science and technology, it is possible to take effective steps in developing the province.
1- فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی، 1394، " سیاست‌های علم و فناوری در برنامه ششم توسعه" ، http://www.ias.ac.ir/index.php/en/statements/70-2015-12-08-05-54-20
2- شیخ زین‌الدین، محمود، کشمیری، مهدی، خاکباز، حسن و خدابنده، لیلا، "جایگاه کریدورهای علم و فناوری در توسعه اقتصاد دانش‌محور"، فصلنامه تخصصی علم و فناوری، سال دهم، شماره 38، 13-2، بهار 1392.
3- جعفری، محمد سعید و حیدری، مصطفی، "روندهای حاکم بر عرصه فناوری‌های خدماتی"، ماهنامه تدبیر، سال هفدهم، شماره 178، 48-43، 1385.
4- پورسلیمانیان، فریده، "نقش پارک‌های علم و فناوری برای توسعه فناوری در صنایع کشور"، فصلنامه تخصصی رشد و فناوری، دوره 3، شماره 9، 57-29، زمستان 1385.
5- شورمیج، رمضانعلی و اسدی عزیزآبادی، مهسا، "بررسی و تحلیل اثرات شهرک علم و فناوری اصفهان بر توسعه اقتصادی منطقه"، فصلنامه تخصصی رشد و فناوری، سال نهم، شماره 36، 18-11، پاییز 1392.
6- فرجادی، غلامعلی و ریاحی، پریسا،"بررسی بازار محلی پارک‌های علم و فناوری ایران"، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، جلد 13، شماره 2، 48-21، تابستان 1386.
7- شهبازی، روح‌الله، مؤذن جمشیدی، سیده هما، اکبری، نعمت‌الله، "نقش و جایگاه اقتصاد دانش‌محور بر شکل‌گیری مناطق ویژه علم و فناوری (مطالعه موردی اقتصاد ایران)" فصلنامه تخصصی رشد و فناوری، سال نهم، شماره 36، 10-3 ، بهار 1393.
8- شهبازی، روح‌الله و دهقان شعبانی، زهرا، "اثرات اقتصادی مناطق ویژه علم و فناوری بر توسعه منطقه‌ای: مطالعه موردی سیلیکون والی"، فصلنامه تخصصی رشد و فناوری، سال یازدهم، شماره 43، 54-44، تابستان 1394.
9- آهنچیان، محمدرضا، "آمایش آموزش عالی و سیاست‌های توسعه علم و فناوری کشور" تحلیل گسست براساس تجربه‌نگاری"، فصلنامه علمی- پژوهشی سیاست علم و فناوری، سال پنجم، شماره 1، 85-73، پاییز 1391.
10- بوگران، فردریک، آیت‌اللهی، علیرضا، "نقش دولت و سایر نهادهای بخش عمومی در توسعه محلی نوآوری"، فصلنامه تخصصی رشد و فناوری، سال سوم، شماره 12، 59-50، 1386.
11- Willoughby, kelvin. "Building internationally competitive technology regions: the industrial-location-factors approach and the local-technological-approach,"Journal of International and Area Stdudies, vol. 2, n. 7, 1-36, 2000
12- Bigliardi, Barbara., “Assessing Science and Technology Parks and Incubators Performance”, Technovation, Vol. 26, No. 4, (2008).
13- Link, Albert. N.,“Research, Science, and Technology Parks: An Overview of the Academic Literature”, Department of Economics,University of North Carolina at Greenboro, 2009.
14- Lin, Chia-li, “A Value- created System of Science(Technology)Park”,Expert Systems with Applications, Vol. 36, No. 6, 2009.
15- Heikkila, Anna-Mari,“Challenges in Management in multi- Company Industrial Parks”, Safety science, pp. 48-62, 2010.