شناسایی مخاطرات پروژه های نفتی بر اساس استاندارد PMBOK و رتبه بندی آن ها با رویکرد AHP و TOPSIS در محیط فازی (مطالعه موردی: شرکت فنی و مهندسی تهران جنوب، پالایشگاه میعانات گازی بندرعباس شرکت نفت ستاره خلیج فارس)
محورهای موضوعی : مديريت تحقيق و توسعهابراهیم جمالی 1 , مهناز برخورداری احمدی 2 *
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر عباس
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس
کلید واژه: شناسایی مخاطرات رتبه بندی مخاطرات استاندارد PMBOK AHP فازی TOPSIS فازی ,
چکیده مقاله :
با توجه به این که وجود ريسک در پروژه ها مي تواند اثر معني داري بر عملکرد کوتاه مدت و نيز اثر منفي بلند مدت بر عملکرد مالي سازمان داشته باشد، بنابراین مديريت ريسک براي کاهش شکست هاي ناشي از ريسک هاي مختلفي نظير چرخه هاي نامطمئن اقتصادي، تقاضاي نامطمئن مشتري و حوادث طبيعي و انساني غيرقابل پيش بيني و ... ضروري است. مطالعات پیشین نشان می دهد که داشتن یک لیست جامع از ریسک های مهم در زمینه پروژه های نفتی و گازی و هم چنین اولویت بندی و تعیین اهمیت آنها حائز اهمیت است. شناسایی و اولویت بندی ریسک های پروژه ها بر اساس استانداردPMBOK در شرکت فنی و مهندسی تهران جنوب برای اولین بار توسط محقق صورت می گیرد. به منظور شناسایی ریسک های شرکت فنی مهندسی تهران جنوب با استفاده از روش های شناسایی و گروه بندی ریسک براساس استاندارد PMBOK از یک گروه خبرگان استفاده شد که ریسک ها در چهار گروه دسته بندی گردیدند. بعد از شناسایی ریسک ها، گروه خبرگان وزن معیارهای زمان، هزینه، محدوده و کیفیت را براساس فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و براساس مقایسات زوجی مشخص نمودند. سپس جهت برآورد میزان اهمیت تأثیرگذاری هر کدام از ریسک ها بر روی معیارهای چهارگانه اصلی شناسایی شده پرسش نامه ای در نظر گرفته شد. هم چنین پرسش نامه دیگری برای تعیین میزان احتمال هر مولفه ریسک، طراحی شده که به صاحب نظران مربوطه ارائه گردید. سپس با استفاده از ضرب نتایج حاصل از این دو پرسشنامه ماتریس تصمیم نهایی بدست آمد. بعد با اعمال وزن های به دست آمده از معیارهای چهارگانه که از روش AHP فازی به دست آمد در ماتریس تصمیم و با استفاده از تکنیک TOPSIS فازی به اولویت بندی رسیک ها در معیارهای چهارگانه پرداخته شد که نهایتا رتبه بندی ریسک ها نسبت به یکدیگر و در گروه های چهارگانه براساس نزدیکی به جواب ایده آل و دورترین فاصله از جواب ضدایده آل محاسبه گردید.
According that the risks in the project could have a significant effect on the short-term performance and long-term negative impact on financial performance, therefore, risk management is necessary to reduce failures due to various risks such as uncertain economic cycles, uncertain customer demand and unpredictable natural disasters and humanitarian. Previous studies have shown that having a comprehensive list of risks in oil and gas projects and also prioritizing and determine risks significance is important. In this study we identified TJ (Tehran Jonoob Co.) risks using PMBOK’s methods of risk identification and categorizing, Then specified the weight of the criteria’s (cost, time, quality, scope) using fuzzy hierarchical analysis (Fuzzy AHP) and Finally we discussed on prioritizing risks totally and in groups using TOPSIS method.
1- قاری، امید، کریمی، رسول، مدیریت ریسک زنجیره تأمین با رویکرد نقشه فرایند چند وظیفه‌ای، نخستین کنگره بین‌المللی مدیریت ریسک، تهران، 1386.
2- میرفخرالدینی، سید حیدر، عندلیب اردکانی، داود، رضایی اصل، مرتضی. به‌کارگیری فنون تصمیم‌گیری چند شاخصه جهت ارزیابی عوامل ریسک زنجیره تأمین. مجله مطالعات مدیریت صنعتی، تابستان 1390، شماره 21، 24 صفحه - از 107 تا 130، 1390.
3- سبحانی، عقیل، اورک، ندا، و محمدی روزبهانی، مریم. كاربرد روش PHA در ارزيابي ريسك زيست‌محيطي پالايشگاه نفت فوق سنگين خوزستان (مطالعه موردي: واحد تقطير اتمسفري). همدان: مجموعه مقالات اولين همايش ملي بهداشت محيط، سلامت و محيط‌زيست پايدار، 1393.
4- Vanany, I., Zailani, S., & Pujawan, N., Supply Chain Risk Management: Literature Review and Future Research, 16 Int’l Journals of Information Systems and Supply Chain Management, 2(1), 16-33, 2009.
5- PMBOK., (A Guide To Project Management Body Of Knowledge) project Management Institute, Pennsylvania: Newtown Square, 2013.
6- Oke, A., Gopalakrishnan, M., Managing disruptions in supply chains: A case study of a retail supply chain, International Journal of Production Economics, 118 (1), 168-174, 2009.
7- Tang, Ou., and Nurmaya Musa, S., Identifying risk issues and research advancements in supply chain risk management, International Journal of Production Economics. 133:25-34. (ISI/SCOPUS Cited Publication), 2011.
8- PMI (Project Management Institute), A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK Guide), 4nd ed., Pennsylvania, 2008.
9- - Briggs,C.A.,& Tolliver, D., Managing and Mitigating the Upstream Petroleum Industry Supply Chain Risks: Leveraging Analytic Hierarchy Process. International Journal of Business and Economics Perspectives, Volume 7, Number 1, 1-20, 2012.
10- - Singh Mand, Jaskanwal. Singh, Chandan Deep. Singh, Rajdeep. IMPLEMENTATION OF CRITICAL RISK FACTORS IN SUPPLY CHAIN MANAGEMENT, International journal of management research and business strategy, Vol. 2 , No. 1, 2013.