عوامل موثر بر انتقال فناوری از طریق سرمایه گذاری مستقیم خارجی مطالعه موردی صنعت پلاستیک
محورهای موضوعی : انتقال فناوري و تجاري‌سازي پژوهشفرهاد شاه میری 1 * , سید رضا سلامی 2
1 - -
2 - دانشگاه علامه طباطبائي
کلید واژه: انتقال فناوری, سرمایه گذاری مستقیم خارجی, صنعت پلاستیک, تحلیل عاملی اکتشافی,
چکیده مقاله :
انتقال فناوری ، مقوله ای چندبعدی است كه هم از نظر علمی و هم از ابعاد فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی، سالهاست نه فقط كشورهای در حال توسعه، بلكه بسیاری از مجامع پژوهشی غرب و سازمانهای بین المللی را به خود مشغول داشته است. برای كاستن از فاصله تكنولوژیکی میان كشورهای پیشرفته و كمتر توسعه یافته، انتقال فناوری یك لازمه انكار ناپذیر است. انتقال فناوری باروشهای متفاوت و وسائل مختلف امكانپذیر است كه با توجه به موقعیت انتقال دهنده و انتقال گیرنده فناوری مشخص می‌شود. وارد کردن محصولات دارای فناوری پیشرفته، به کارگیری فناوری خارجی و به کارگیری نیروی کار بین المللی روش هایی برای انتقال فناوری بین المللی است . اما در کنار این روش ها، سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI ) که عمدتا"به وسیله شرکتهای فراملی(یا چند ملیتی) انجام می شود، روش اصلی دسترسی به فناوریهای پیشرفته به وسیله کشورهای در حال توسعه است. سرمایه گذاری خارجی معمولا" دربر گیرنده سه عنصر سرمایه، تکنولوژی و مدیریت است که هر سه برای پیشرفت کشورهای در حال توسعه مورد نیاز است. دراین مقاله پس از بررسی ادبیات انتقال فناوری و FDI، و شناسایی مشکلات پیش روی صنعت پلاستیک درایران، 40 متغیر اثرگذار بر انتقال فناوری از طریق FDI شناسایی گشت. پس از توزیع پرسشنامه ای حاوی متغیرهای مذکور، میان 3 طیف درگیر در سرمایه گذاری مستقیم خارجی، یعنی فعالان حوزه پلاستیک، کارشناسان سازمان سرمایه گذاری وکمکهای اقتصادی و فنی ایران و متخصصان انتقال فناوری، و انجام تکنیک آماری تحلیل عاملی اکتشافی، 13عامل عمده اثرگذار شناسایی شد.
Technology transfer is a multi-dimensional phenomenon which has been discussed from scientific, economic and political views not only in developing countries but also in western research institutions for many years. For diminishing the technological gap among advanced and less-developed countries, technology transfer (TT) is a must. TT ,depending on the situation of transferor and transferee, is done through different means. Importing products with high technology, tapping foreign technology, and employing international work force are among the most important methods for TT. Among these and the other general methods for doing so, Foreign Direct Investment (FDI) which is usually used by multinational companies, is the main method to access the advanced technologies in industrial countries. FDI usually consists of 3 main elements namely capital, management and technology. All these three elements in order to achieve advancement in developing countries are needed. In this article, having studied the technology transfer and FDI literature and problems of the plastic industry in Iran, 40 affecting variables in 2 main categories were identified. First category known as specialized variables, consists of 8 variables and the other encompasses 32 variables known as general variables. Above-mentioned variables were accommodated in a questionnaire. These questionnaires were distributed among 3 main groups which were active in TT and FDI. These three groups are activist in plastic industry, TT experts and experts in Organization for Investment, Economic & Technical Assistance of Iran. After analyzing the collected data, using exploratory factor analysis technique, 13 main factors were recognized after studying the related literature.