مديريت دارايي‌هاي فکری: مطالعه موردی پژوهشگاه صنعت نفت
محورهای موضوعی :سید کامران باقری 1 , ساسان صدرایی 2 *
1 - عضو هیات علمی پژوهشگاه صنعت نفت
2 - عضو هیات علمی و معاون فناوری و امور بین الملل پژوهشگاه صنعت نفت
کلید واژه: دارايي فکری, توسعه فناوری, مديريت مالکيت فکری, صنعت نفت,
چکیده مقاله :
يک سده از شکل گيری و رشد صنعت نفت در کشور مي‌گذرد و اين صنعت در اين مدت همواره نقشی محوری در اقتصاد کشور داشته است. با اين وجود وقتی صحبت از فناوری به ميان مي‌آيد، بايد به وابستگی جدی اين صنعت به شرکتهای بين المللی غير ايرانی در تامين فناوري‌های مورد نيازش اذعان کرد. اما توسعه فناوری با خلق دارايي‌هاي فکری و مديريت آنها گره خورده است و علت ناکامی‌هاي اين صنعت در حوزه فناوری را مي‌توان تا حدی به نارساييهای موجود در ارتباط با مديريت دارايي‌هاي فکری نسبت داد. در اين مقاله نقش دارايي‌هاي فکری و مديريت صحيح آنها در صنعت و خصوصاً صنايعی که به دنبال قابليت توسعه فناوری هستند بررسی مي‌شود. سپس صنعت نفت ايران و اهميت مديريت دارايي‌هاي فکری در آن مورد توجه ويژه قرار مي‌گيرد و نهايتاً دستاوردهای پژوهشگاه صنعت نفت به عنوان مهمترين بازوی توسعه فناوری در اين صنعت در ارتقاء سطح مديريت دارايي‌هاي فکری‌اش معرفی مي‌گردد.
The emergence of petroleum industry in Iran dates back to more than a century ago and the industry has played a major role in the countrys economy from the very beginning. However, when it comes to the required technologies, the industrys dependency on foreign companies is evident. Independent technology development, on the other hand, is not an easy task since it requires a tight interconnection with Intellectual Property (IP) management. The industrys failure in independently developing its technological needs, can hence be partially attributed to mismanagement of IP. This paper investigates the role of IP and its management in an industrial context, focusing on industries actively pursuing high technological capabilities. Afterward, the petroleum industry and the role of IP management therein are reviewed. Finally the achievements of Research Institute of Petroleum Industry (RIPI) in managing its IP portfolio are introduced.