طراحی مدل انتقال فناوری و دانش نانو در ايران به روش دلفي فازي
محورهای موضوعی : انتقال فناوري و تجاري‌سازي پژوهش
سعیده شکوهی
1
(ساختمان مرکزی راه اهن)
کلید واژه: انتقال فناوری, انتقال دانش, عوامل مؤثر, نانوفناوری, ایران, تکنیک دلفي فازي, روش مثلثی.,
چکیده مقاله :
نانوفناوری نقش بسیار مهمی در توسعه علمی، اقتصادی و سیاسی کشورها ایفا می کند. به طوری که تطبیق با جهان پویای امروز و تبدیل شدن به قدرت اول منطقه خاور میانه و قرارگیری در صف پیشگامان این عرصه مشروط به اکتساب فناوری و دانش فناورانه مرتبط با نانو است. یکی از راه های کوتاه مدت، ضربتی و اثربخش اکتساب نانوفناوری و دانش آن، انتقال فناوری است که علی رغم اهمیت بسیار زیاد، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر، شرایط خاص ایران و فشار تحریم ها به ضرورت این مسئله می‌افزاید. زیرا، تعامل دانشی و فنی در شرایط تحریم پیچیده تر و دشوارتر می شود و امکان انتقال کامل دانش و فناوری به خصوص در زمینه فناوری های پیشرفته و بسیارپیشرفته نظیر نانوفناوری کاهش می یابد. لذا، بررسی و شناسایی تأثیرگذارترین عوامل بر انتقال دانش و فناوری نانو و طراحی مدلی بومی برای تسهیل تصمیم گیری صحیح و هوشمندانه در این حوزه با آگاهی از نبود چنین مدلی در ادبیات موضوع، دغدغه و محرک اصلی تحقیق حاضر است. تحقق اهداف پژوهش، با بهره گیری از روش دلفی فازی در شناسایی 18 عامل اصلی مؤثر بر انتقال فناوری و دانش نانو، وزن دهی عوامل یا معیارهای مدل پیشنهادی و طبقه بندي آنها در 5 گروه کلي: 1- منبع (تأمين کننده) فناوری، 2- دريافت کننده (متقاضي) فناوری، 3- فرایند انتقال فناوری، 4- ماهيت فناوری و 5- محيط پيرامون فرایند انتقال فناوری میسر شده است و مبناي طبقه بندي عوامل بر رويکرد سيستم هاي باز به مسئله انتقال فناوری استوار می باشد.
Nanotechnology plays an important role in the scientific, economic, and political development of countries, so that adapting to today's dynamic world and becoming the leading power in the Middle East and a pioneer in this field is subject to the acquisition of nanotechnology and the related knowledge. One of the short-term, urgent and effective methods for obtaining knowledge and technology concerned with nanotechnology is technology transfer but despite its outstanding importance, little attention has been paid. On the other hand, in extraordinary circumstances imposed by the sanctions against Iran, the urgency of this issue increases, since the technical and knowledge interactions under sanctions are harder and more complex. Also, the possibility of complete transfer of knowledge and technology, especially in the field of high technologies such as nanotechnology decreases. Therefore, this study has aimed to design a customized model for Iran to facilitate making accurate and wise decisions about transfer of nanotechnology and the knowledge associated with that technology. To achieve this goal, three basic steps have been taken. First, eighteen major factors influencing the transfer of knowledge and technology of nano has been identified. Then, these factors have been weighed. Finally, they have been categorized into five clusters that are: 1. Technology source, 2. Technology receiver, 3. Technology process, 4. Technology nature, 5. Technology environment. It is notable that this classification has been based on open systems approach.