ارزیابی حاکمیت فناوری اطلاعات با رویکرد سلسله مراتبی خاکستری مورد مطالعاتی (دانشکده آموزش‌های الکترونیک دانشگاه شیراز)
محورهای موضوعی :محمدحسین رونقی 1 , صنوبر خردمند 2 * , پیام فرهادی 3
1 - دانشکده اقتصاد و مدیریت
2 - موسسه آموزش عالی زند دانش گستر
3 - دانشگاه علامه طباطبایی
کلید واژه: حاکمیت فناوری اطلاعات فناوری اطلاعات کوبیت تئوری خاکستری توگف,
چکیده مقاله :
امروزه فناوري اطلاعات يک بخش مهم و راهبردی در توسعه كسب وكار و افزايش قدرت رقابتي است و حاكميت فناوري اطلاعات بخش مهمي از حاكميت کسب وکار محسوب می‌‌شود. ابزارهای مختلفی برای ارزیابی حاکمیت فناوری اطلاعات وجود دارد. یکی از کامل‌ترین و پرکاربرد‌ترین این ابزارها کوبیت است. چارچوب کوبیت، چارچوب اطلاعاتی است که بیان می‌کند چه باید انجام شود تا به برتری فناوری اطلاعات دست یابیم براین اساس شرکت‌ها نیاز به اجرای کوبیت خواهند داشت. پایة هر علم، شناخت آن است و ارزش قوانین هر علمی به روش شناسی‌ای مبتنی است که در آن علم به‌کار می‌رود بکارگیری روش‌های غیرقطعی اطلاعات نزدیک‌تری به واقعیت ارائه می‌دهند این پژوهش با هدف بکارگیری رویکرد غیرقطعی سلسله‌مراتب خاکستری جهت ارزیابی حاکمیت فناوری اطلاعات انجام شده است همچنین در این پژوهش الگویی ترکیبی از کوبیت و چارچوب معماری سازمانی توگف ارائه شده است. پژوهش حاضر از نظر جهت‌گیری، كاربردي و از نظر روش توصيفي - پیماشی است. از پرسش‌نامه برای تعیین وزن ابعاد فرایندهای حاکمیت فناوری اطلاعات و ارزیابی فرایندهای فناوری اطلاعات در دانشکده آموزش‌های الکترونیک دانشگاه شیراز به‌عنوان سازمان مورد مطالعه استفاده شده است. جامعه اول پژوهش شامل گروه خبرگان حوزه حاکمیت فناوری اطلاعات است که با استفاده از تکنیک گلوله‌برفی انتخاب می‌شوند. جامعه دوم شامل20 نفر از مدیران و کارکنان دانشکده براساس تمام‌شماری می‌باشد. نتایج حاصل از این پژوهش چگونگی بکارگیری تئوری خاکستری جهت ارزیابی حاکمیت فناوری اطلاعات و همچنین ارائه مدل ترکیبی از توگاف و کوبیت در این ارزیابی را نشان می‌دهد. در این پژوهش تعداد 31 فرایند از فرایندهای حاکمیت فناوری اطلاعات دارای سطح بلوغ بالاتر از سطح دو و پایین‌تر از سطح سه در سازمان مورد مطالعه می‌باشند نتايج پژوهش بیانگر آن است كه سازمان مورد مطالعه بستر مناسبي براي پیاده‌سازي حاكمیت فناوري اطلاعات دارد و مديران سازمان با تکیه بر حوزه‌هاي كوبیت مي‌توانند اين بستر را فراهم كنند.
Information technology is an important part of business development and increasing competitive power, and IT governance is an important part of business governance. There are different tools for evaluating the IT governance. ”COBIT” is one of these most operational integral tools. The framework of COBIT shows the information of doing necessaries to gain dominance of Information Technology. The purpose of this study is to apply an uncertain Grey hierarchy approach to evaluate the governance of information technology. Also, a hybrid model of the COBIT framework and TOGAF’s organizational architecture framework are presented. This study in terms of orientation is applicable and its method is descriptive-survey. The questionnaire used to determine the importance of the dimensions of IT governance processes and the evaluation of IT processes at the Faculty of Electronic Education of Shiraz University as a research organization. The first research community consists of experts groups in the area of information technology governance that are selected using snowball techniques. The second community consists of 20 faculty directors based on the census. The results of this research show how to apply Grey theory in selected organization by applying “COBIT” framework.
1- غضنفری، مهدی، فتحیان، محمد، مجتبی رئیس صفری، "چارچوب کوبیت ابزاري مناسب براي اندازه‌گيري بلوغ حاكميت فناوري اطلاعات در سازمان‌ها (مطالعه موردي بانك‌هاي دولتي در ايران)"، فصلنامه فناوري اطلاعات و ارتباطات ايران، سال اول، شماره‌هاي 1 و 2، 1387.
2- امربر، رامین، "ارائه مدلي براي معماري مرجع راهكار"، پايان‌نامه كارشناسي‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامي ـ واحد علوم و تحقيقات، 1382.
3- قهرماني برانقار، علی، موسي‌خاني، مرتضي، حاله، حسن، "ارزيابي فرايندهاي مديريت فناوري اطلاعات براساس چارچوب کوبیت با استفاده از رويكرد فرايند تحليل سلسله‌مراتبي فازي گروهي"، هفتمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، تهران، 1388.
4- موسی‌خانی، محمد، امیرمانیان، جعفر محمودی، محمدحسن کارگر "ارائه چارچوب جامع راهبری فناوری اطلاعات و بومی‌سازی آن برای صنعت خودروی ایران (مطالعه موردی: مادر شرکت خودروی اطلس)"، فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات، 9(1):165-143،1396.
5- غضنفری، مهدی، محمد، رشیدی، مجتبی، رئیس صفری، "تحليل بلوغ حاكميت فناوري اطلاعات در دو سازمان منتخب خدماتي و توليدي با تأكيد روي چارچوب "كوبيت"، پژوهشنامة مديريت اجرايي، 6 (3): نيمة دوم 1390.
6- رونقی، محمدحسين، جعفر محمودي، "رابطة حاكميت فناوري اطلاعات و حاكميت شركتي ميان سازمان‌هاي دولتي حوزة فناوري اطلاعات"، فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات، 7(3):634-615،1394.
7- معینی، علی، احسان مرآتی، "تدوین روش توسعة چارچوب معماری سازمانی: مطالعة پدیدارشناسی تفسیری"، فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات، 7(1):143-162،1394.
8- Weill, P. & Ross, J.W. “ IT Savvy: What Top Executives Must Know to Go From Pain to Gain.Boston”, MA: Harvard Business School Press, 2009.
9- Haes, D. S. & Grembergen, W.V., ”An exploratory study into IT governance implementations and its impact on business /IT alignment“, Information Systems Management, 26(2): 123–137, 2009.
10- Gantz, S. D & Maske, S., “The Basics of IT Audit the Basics of IT Audit Practical Information”, Elsevier Inc, 2014.
11- Minoli, D., “Enterprise architecture A to Z: frameworks, business process modeling”, SOA, andinfrastructure technology. CRC Press, 2008.
12- Harrison, R., ”TOGAF Version 9 Foundation Study Guide”, Zaltbommel: Van Haren Publishing, 2013.
13- Liu, S. & Y. Lin. “Grey Information Theory and practical Applications”, springer, London, 2006.
14- ISACA.” A Business Framework for the Goverance and Managemnt of Enterprise IT”, 2012.
15- NCC., “ Developing a successful governance strategy, 2012.
16- ISACA. B, “COBIT 5: A Business Framework for the Governance and Management of Enterprise IT. Rolling Meadows”, IL: ISACA, 2012.
17- McGovern, J. & Ambler, S. W. & Stevens, M. E. & Linn, J. Sharan, V. & JoE, K., “A Practical Guide to Enterprise Architecture, Prentice Hall PTR”, Upper Saddle River, 2003.
18- Li, Q. X. & Liu, S.F, ”The foundation of the grey matrix and the grey Input–output analysis”, Applied Mathematical Modelling, 32:267-291, 2008.
19- Lin, Y. H.& lee, P.C. & Ting, H.I. ,”Dynamic multi attribute decision making model with grey number evaluation. Expert systems with application”. 35(4), 2008.
20- Deng, J.L, ”Introduction to Grey System Theory”, 9Journal of Grey System, (1): 1–24, 1989.
21- Rezaeean, A., Ghelichkhani B. & Darvishi, F., ”The Effect of IT Processes Maturity Level on Ach ieving Business Requirements with COBIT Approach, The Case Study: ICT Organization of Isfahan Municipalit, management research in Iran”, 16(4): 63-78,2013. (InPersian)
22- Quartel, D., Steen, D. & Lankhorst, A. M. M. ”Application and project portfolio valuation using enterprise architecture and business requirements modeling”, Journal of Enterprise Information Systems, 6(2):189–213, 2012.
23- Tyas Darmaningrat, EW. & Astuti, H. A. & Artwodini Muqtadiroh, F. & Putri, C.U., ”Risks Assessment of Information Technology Processes Based on COBIT 5 Framework: A Case Study of ITS Service Desk”. Procedia Computer Science 124: 569–576, 2017.
24- Simonson, M. & Johnson, P, ”Assesment of IT Governance- A Prioritization of Cobit, Department of industrial Information and Control Systems”, KTH, Royal Institue of Technology, Osquldas vag 12, 100-44, 2006 stochholm, Sweden.
25- Abumusa F. & Ahmad A. ”Exploring Cobit Processes for ITG on Saudi Orgnazation: and empirical study”, The International Journal of Digital Accounting Research, (19):99-126, 2009.
26- Ahmadi, A., Soltani, F. & Gheitasi, M., “An ICT Technical Reference Model for Iran Universities”, in Proceeding of Fourth International Conference on Information Technology, USA, 2007.
27- Teo, D. & Corbit, B. “Service oriented architecture (SOA): Implications for Australian university information systems curriculum”, in Pacific Asia Conference on Information Systems (PACIS), Taiwan, 2010.
28- Boukadi, K. & Vincen. L., ”Modeling Adaptable Business Service for Enterprise Collaboration”, IFIP Advances in Information and Communication Technology, 307: 51-60, 2009.
29- Hachania, S.& Gzarab, L. & Verjus, A. H, ”A service-oriented approach for flexible process support within enterprises”, Application on PLM systems, 1 (7):79–99, 2013.
30- Sunthonwutinun, W. & Chooprayoon, V. “A Proposed Model for Studying Information Technology Governance, Management, and Services of an Enterprise: An Integrated Framework of COBIT 5, ITIL®V3, and BSC”, International Journal of Computer Theory and Engineering, 8(2), 2016.
31- Goerziga, D & Bauernhansla, T. ”Enterprise architectures for the digital transformation in small and medium-sized enterprises”, 11th CIRP Conference on Intelligent Computation in Manufacturing Engineering - CIRP ICME '17, Procedia CIRP 67: 540 – 545, 2018.
32- Bunnell, L. & Weistroffer, H. R. ”Integration of the COBIT 5 Framework into the SDLC for Development of a User Access Attestation System”, Proceedings of the Southern Association for Information Systems Conference, St. Simons Island, GA, USA, March 24th–25th, 2017.
33- Taylor, p. “Chief Enterprise Architect, Oxford University. [Online]. Available: \?Vacancy Id = 56316. [Accessed 8 11], 2014.
34- Saaty, T. “The analytic hierarchy process”, New York, McGraw- Hill, 1980.
35- petit, M. & Geop, V. ”Insight from a comparison of TOGAF ADM and SAM alignment processe”, IFAC Papers On Line 50-1: 11707–11712, 2017.