طراحی مدل تحلیل تفسیری ساختاری عوامل مؤثر بر شکل گیری شرکت های دانش بنیان

چکیده مقاله :

امروزه پایدارترین رشد اقتصادی مربوط به اقتصاد دانش‌بنیان است که شرکت‌های دانش‌بنیان نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن ایفا می‌کنند. هدف پژوهش شناسایی و اولویت¬بندی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری شرکت‌های دانش‌بنیان است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده¬ها به صورت توصیفی – تحلیلی است. به منظور تهیه داده‌ها ابتدا با مرور مبانی نظری و نظر 21 متخصص به عنوان اعضا پانل دلفی، 30 عامل به عنوان عوامل مؤثر بر شکل‌گیری شرکت‌های دانش‌بنیان شناسایی شدند. خبرگان و متخصصین پژوهش، مدیران (مالکان) شرکت‌های دانش‌بنیان استان کرمانشاه و متخصصین حوزه کسب‌وکار و کارآفرینی دانشگاه رازی بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند و با توجه به شاخص‌هایی همچون تجربه، تخصص، تمایل و توانایی مشارکت و در دسترس بودن انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری‌ داده‌ها در روش دلفی، پرسشنامه محقق ساخته است که پایایی آن با روش آزمون مجدد بررسی شد که با میزان ضریب همبستگی 70/0 پایایی پرسشنامه تائید و به منظور بررسی روایی پرسشنامه نیز از معیار ضریب نسبی روایی محتوایی استفاده شد که با توجه به این معیار، هر یک از عوامل پرسشنامه دلفی حذف یا تائید گردید. به منظور تجزیه‌وتحلیل داده¬های حاصل از روش دلفی که 21 عامل مؤثر بر شکل¬گیری شرکت¬های دانش¬بنیان است، از روش مدل‌سازی ساختاری- تفسیری استفاده گردید. در نهایت نتایج پژوهش نشان داد که دو عامل توجه بیشتر دولت و دانشگاه‌ها به دفاتر انتقال فناوری دانشگاه‌ها و ارائه مشاوره در حوزه امکان‌سنجی، آینده‌پژوهی و بازاریابی برای افراد مایل به راه‌اندازی شرکت دانش‌بنیان در کلیدی‌ترین سطح عوامل پژوهش قرار می‌گیرند.

چکیده انگلیسی :

Today, the most sustainable economic growth is related to the knowledge based economy, in which knowledge based companies play an important role in advancing its goals. The purpose of this study is to identify and prioritize the factors affecting the creation of knowledge-based companies. The present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of data collection. In order to prepare the data, first by reviewing the theoretical foundations and opinions of 21 experts as members of the Delphi panel, 30 factors were identified as effective factors in the creation of knowledge based companies. Experts and research specialists were the managers (owners) of knowledge based companies in Kermanshah province and experts in the field of business and entrepreneurship of Razi University who were selected by purposive sampling method according to indicators such as experience, expertise, willingness and ability to participate and availability. Data collection tool in Delphi method is a researcher-made questionnaire whose reliability was checked by retest method which was confirmed with a correlation coefficient of 0.70 of the questionnaire and in order to check the validity of the questionnaire, the content content validity coefficient was used. This criterion, each of the factors of the Delphi questionnaire was removed or confirmed. In order to analyze the data obtained from the Delphi method, which is 21 factors affecting the creation of knowledge based companies, the structural-interpretive modeling method was used. Finally, the results showed that the two factors of more attention of the government and universities to the technology transfer offices of universities and providing advice in the field of feasibility, future research and marketing for people wanting to start a knowledge-based company are at the key level of research factors.

منابع و مأخذ:

[1] آقاجانی، حسنعلی؛ حسینی، ابوالحسن و سروری اشلیکی، زهرا، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تجاری‌سازی محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان با تكنیك FAHP (شاهد تجربی: شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در مراكز رشد مناطق شمالی ایران) . تحقیق در عملیات در كاربردهای آن (ریاضی كاربردی).. 85-100. 1394.
[2] پورفاتح, نصیبه, نادری, نادر, رستمی, فرحناز. (1395). عوامل موثر بر تجاری سازی نوآوری‌های کشاورزی در پارک علم و فناوری کرمانشاه، ایران. مجله بین المللی مدیریت و توسعه کشاورزی, 7(1), 121-132.
[3] تاری، مهدیه؛ مرادی،محمود و ابراهیم پور، مصطفی . بررسی عوامل موثر بر رشد و موفقیت شرکت های دانش بنیان. رشد فناوری . 36-0. 1394.
[4] حجازی، سید رضا؛ باباخانیان، مهدی، طراحی مدل مفهومی راه‌اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان (مطالعه موردی: شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌های علم و فناوری استان تهران) دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده مدیریت. 1393.
[5] دهدشتی شاهرخ، زهره؛ محمدیان محمودی تبار، محمود؛ تقوا، محمد رضا؛ و شوشتری پور، حمید رضا، الگوی فرآیندی تجاری‌سازی خدمات در شرکت‌های دانش‌بنیان صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات. مدیریت فرهنگ سازمانی. 1-20، 1398.
[6] رشیدی، مهدی؛ موغلی، علیرضا و رسولی، رضا، طراحی مدل تقویت ماندگاری سازمانی کارکنان دانش پایه: با استفاده از فن دلفی. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، ۶ (۲۱). ۶۶-۹۴. 1393.
[7] رضوانی، مهران؛ طغرایی، محمد تقی، نقش آفرینی سرمایه اجتماعی سازمانی در گرایش به نوآوری سازمانی در شرکت های دانش بنیان (مورد مطالعه: شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران) . پژوهش نامه مدیریت تحول 6. 28. 1390.
[8] شمسی، مهناز و نورمحمدی، حمزه علی، ارائه مدلی برای سنجش و ارزیابی عملکرد علم و فناوری شرکت های دانش‌بنیان در ایران. پردازش و مدیریت اطلاعات. 517-533. 1397.
[9] فرنودی، صنم السادات؛ قاضی نوری، سید سپهر؛ رادفر، رضا و طباطباییان، سید حبیب الله، واکاوی عوامل رشد شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران با رویکرد تبیین مسیرهای ممکن. سیاست علم و فناوری 49. 1396.
[10] قاسمی، محمد؛ فقیهی، مهدی و علیزاده، پریسا، الزامات دستيابي به اقتصاد دانش‌بنیان در سطح كلان: تحليل چارچوب قانوني در ايران و ارائه توصیه‌های سياستي". پژوهشنامه اقتصادی. 99. 1397.
[11] منصوری، سمیه؛ وظیفه، زهرا و يوسفي طبس، محمدصادق، اولویت‌بندی پیشران‌های عوامل اثرگذار در راستاي توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان در استان كرمان. توسعه كارآفرینی. 319-338، 1396.
[12] مولائی، سوران؛ شاکری، رویا و یعقوبی، نورمحمد، تأثیر مدیریت دانش شخصی بر فرهنگ و عملکرد نوآورانه در شرکت‌های دانش‌بنیان. مدرس علوم انسانی. پژوهش‌های مدیریت در ایران. 129-150. 1397.
[13] نظرپوری، امیرهوشنگ و شاه سياه، ندا، بررسي نقش تعديل گري يادگيري زدايي در ارتباط بين سازگاري دانش جديد و انتقال دانش در شركت دانش‌بنیان. مدرس علوم انسانی. پژوهش‌های مدیریت در ایران. 23-47. 1397.
]14[ Aymen R, Alnoor A, and Eneizan B."A multi-level study of influence financial knowledge management small and medium enterprises." Polish Journal of Management Studies 19(2019).
]15[ Chatterji N, and Ravi K. "Role of human and relational capital of universities as underpinnings of a knowledge economy: A structural modelling perspective from north Indian universities." International Journal of Educational Development 56: 52-61(2017).
]16[ Chorev S, and Alistair R. "Success in Israeli high-tech start-ups; Critical factors and process." Technovation 26,162-174(2016).
]17[ Dahlstrand, L. “Technology based Entrepreneurship and regional development: the case of Sweden.” European Business Review, 19(5): 375-386(2007).
]18[ Faisal N, D. K. Banwet, and Ravi S. "Supply chain risk management in SMEs: analysing the barriers." International Journal of Management and Enterprise Development 4, no. 5: 588-607(2007).
]19[ Ivaldi E, Lara P, Gabriele I, and Enrico M. "Smart Sustainable Cities and the Urban Knowledge-Based Economy: A NUTS3 Level Analysis." Social Indicators Research: 1-28 (2020).
]20[ Kharat M, Rekha D. Chikhalkar, K J, and Manoj G "An interpretative structural modelling approach to brand experience for consumer durables brands." International Journal of Business Forecasting and Marketing Intelligence 5, no. 3: 321-345(2019).
]21[ Kianto, A, Muhamma SH, Saddam H, Faisal N, and Murad A. "The impact of knowledge management on knowledge worker productivity." Baltic Journal of Management (2019).
]22[ Martina K, Urbancová H, and Fejfar J. "Identification of managerial competencies in knowledge-based organizations." Journal of competitiveness 1: 129-142(2012).
]23[ Mudgal, Rakesh K., Ravi S, Parvaiz T, and Tilak R. "Modelling the barriers of green supply chain practices: an Indian perspective." International Journal of Logistics Systems and Management 7, no. 1: 81-107(2010).
]24[ Oliva, F. L. & Kotabe, M. (2019). Barriers, practices, methods and knowledge management tools in startups. Journal of Knowledge management.
]25[ Oztemel E, and Seher A "Enterprise knowledge management model: a knowledge tower." Knowledge and information systems 171-192(2012).
]26[ Penco, L., Ivaldi, E., Bruzzi, C., & Musso, E. (2020). Knowledge-based urban environments and entrepreneurship: Inside EU cities. Cities, 96, 102443.
]27[ Ramesh, A., D. K. Banwet, and R. Shankar. "Modeling the barriers of supply chain collaboration." Journal of Modelling in Management (2010).
]28[ Rasmussen, E "Government instruments to support the commercialization of university research: Lessons from Canada." Technovation 28, no. 8: 506-517. (2008).
]29[ Shih T, and Aboen L. "The network mediation of an incubator: How does it enable or constrain the development of incubator firms' business networks? Industrial Marketing Management 80: 126-138(2019).
]30[ Shin N., and Sangwook P. "Evidence-based resilience management for supply chain sustainability: an interpretive structural modelling approach." Sustainability 11, no. 2: 484(2019).
]31[ Shujahat M, Maria J, Saddam H, Faisal N, Minhong W, and Muhammad U. "Translating the impact of knowledge management processes into knowledge-based innovation: The neglected and mediating role of knowledge-worker productivity." Journal of Business Research 94: 442-450. (2019).
]32[ Simao L, and Mário F. "External knowledge sources as antecedents of organizational innovation in firm workplaces: a knowledge-based perspective." Journal of Knowledge Management (2018).
]33[ Singh SH, Shuchi S, Vellupillai D, and Sharma A."A framework for linking entrepreneurial ecosystem with institutional factors: a modified total interpretive structural modelling approach." Journal for Global Business Advancement 12, no. 3 :382-404. (2019).
]34[ Tong, SH, and Mohammed M. "Knowledge Management (KM) Practices in Education and Learning: Establishing a Knowledge Economy in Saudi Arabia." Humanities and Social Sciences Letters 7 1-9(2019).
]35[ Wang T, and Ying-Ling L "Predicting the success of B2B e-commerce in small and medium enterprises: based on consistent fuzzy preference relation." In Proceedings of the 7th WSEAS International Conference on Artificial intelligence, knowledge engineering and data bases. 318-326. (2008).
]36[ Warwas I. "Age Management and Its Architecture in Polish Traditional Versus Knowledge-Based Companies." Argumenta Oeconomica 2 (43): 407-426(2019).