• فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - نحوه تخصيص سهام شرکتهاي دانشگاهي بين مالکين آنها
        بهمن فکور
        مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي كشور در رويكرد به تجاري‌سازي نتايج تحقيقات، در ابتداي تجربه تشكيل شركت‌هاي دانشگاهي هستند. تصويب قانون "حمايت از شركت‌ها و مؤسسات دانش‌بنيان و تجاري‌سازي نوآوري‌ها و اختراعات" در سال 1389 در مجلس شوراي اسلامي و متعاقب آن تصويب آيين‌نامه‌هاي اجرا چکیده کامل
        مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي كشور در رويكرد به تجاري‌سازي نتايج تحقيقات، در ابتداي تجربه تشكيل شركت‌هاي دانشگاهي هستند. تصويب قانون "حمايت از شركت‌ها و مؤسسات دانش‌بنيان و تجاري‌سازي نوآوري‌ها و اختراعات" در سال 1389 در مجلس شوراي اسلامي و متعاقب آن تصويب آيين‌نامه‌هاي اجرايي آن، فرصت مناسبي را براي تشكيل اين شركت‌ها در مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي كشور فراهم ساخته است. اما اين مؤسسات نيازمند تكميل ظرفيت‌هاي زيرساختي خود از جمله قوانين و مقررات مورد نياز براي تشكيل اين شركت‌ها مي‌باشند. يكي از مهمترين اين مقررات، مقررات نحوه تخصيص سهام شركت‌هاي دانشگاهي بين مالكين اصلي آنها است که اين مالکين معمولاً مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي، اعضاي علمي اين مؤسسات، سرمايه‌گذاران و افراد بيروني هستند. تقسيم سهام بين اين شرکاء به نحوی كه مورد رضايت همة طرف‌ها باشد، عملاً مي‌تواند به چالشي براي مسئولين مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي در مسير تشكيل شركت‌هاي دانشگاهي تبديل شود. اين مقاله ابتدا با تحليل بنيان‌گذاران و ساير شرکايي که به تدريج و در مسير رشد شركت‌هاي دانشگاهي به آنها اضافه مي‌شوند، سهام‌داران اين شرکت‌ها را شناسايي و تعريف مي‌کند. سپس عوامل تأثيرگذار بر ميزان سهم هر يک از سهامداران را مورد شناسايي قرار مي‌دهد و در نهايت نحوه تخصيص سهام بين مالکين اين شرکت‌ها را مورد بررسی قرار مي‌دهد. هدف نهايي مقاله به دست دادن چارچوبي از ملاحظات مرتبط با نحوه تخصيص سهام شركت‌هاي دانشگاهي مي‌باشد. براي دست‌يابی به اين هدف، 10 دانشگاه صاحب تجربه و پيشرو در تشكيل شركت‌هاي دانشگاهي در آمريكا و انگليس و مقررات ذيربط آنها مورد بررسی قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسي و تبيين سازمانهاي پژوهش و فناوري در نظام ملي نوآوري ايران - مورد مطالعه: جهاددانشگاهي
        رضا انصاري حميدرضا طيبي
        نظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل مي‌كنند. یکی از این عناصر، سازمان‌های پژوهش و فناوري2 هستند و اغ چکیده کامل
        نظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل مي‌كنند. یکی از این عناصر، سازمان‌های پژوهش و فناوري2 هستند و اغلب كشورها داراي چنين سازمان‌هايي هستند كه مستقل و غيربنگاهی بوده و با اين فرض تأسيس شده‌اند كه مي‌توانند يا بايد بتوانند بخش مهمي از نظام نوآوري را تشكيل دهند. در كشورهاى در حال توسعه نقش اين سازمان‌ها به دليل ضعف در پايه‌هاى فناورانه و فقدان تعاملات پويا ميان بازيگران نظام نوآورى حياتى تشخيص داده شده است. از مطرح‌ترین این سازمان‌ها در نظام نوآوری ایران، جهاد دانشگاهی است. این مقاله به دنبال بررسی و تبیین سازمان‌های پژوهش و فناوری در نظام ملی نوآوری است و جهاد دانشگاهی را به عنوان یک نمونه مورد مطالعه قرار می‌دهد. به همین منظور این مقاله دلایل شکل‌گیری سازمان‌های پژوهش و فناوری، ویژگی‌های متمایز کننده، کارکرد و گستره فعالیت و جایگاه این سازمان‌ها را در نظام ملی نوآوری بررسی می‌نماید. در ادامه به تبیین جهاد دانشگاهی به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری و مهمترین ويژگي‌هاي نظام نوآوري کشور پرداخته و در انتها پیشنهادهایی ارائه می‌شود که مرتبط با نقش و جایگاه جهاد دانشگاهی در نظام نوآوری ایران و گستره فعالیت‌های آن به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تحليل و طراحي ساختار مناسب پارکهاي علم و فناوري ايران
        سعید شادان داريوش پورسراجيان رامين زارع
        ساختار سازمانی به عنوان بستر عملیاتی برنامه‌ها و راهبردهاي سازمان، رابطه بین کارکنان یا عوامل اجرای کار را تبیین می‌کند. سازمان‌ها به موازات تغییر در سایر عناصر تحول می‌بایست به تغییر در ساختار سازمانی خود نيز توجه نمایند. پارك‌هاي علم و فناوري ايران نيز به عنوان مراكزي چکیده کامل
        ساختار سازمانی به عنوان بستر عملیاتی برنامه‌ها و راهبردهاي سازمان، رابطه بین کارکنان یا عوامل اجرای کار را تبیین می‌کند. سازمان‌ها به موازات تغییر در سایر عناصر تحول می‌بایست به تغییر در ساختار سازمانی خود نيز توجه نمایند. پارك‌هاي علم و فناوري ايران نيز به عنوان مراكزي كه به دنبال ترويج نوآوري در يك جامعه ملي و محلي هستند، نيازمند ساختاري متناسب با رسالت، اهداف و وظايف و فعاليت‌هاي محوري خود مي‌باشند. در این مقاله، ضمن مروری بر مفاهیم ساختار و ابعاد ساختاری و محتوایی آن و نيز معرفی پارک‌های علم و فناوری به عنوان یک ساز و کار توسعه‌ای، به منظور دستيابي به ساختار مناسب پارك‌های علم و فناوری کشور، ابتدا فعاليت‌هاي محوري پارك‌ها در قالب بررسي مأموریت و اهداف آنها، مطالعه تطبيقي ساختار و تشكيلات اجرايي 12 پارك علم و فناوري كشورهاي پيشرو و نيز استفاده از نظرات مديران و خبرگان پارك‌های علم و فناوري استخراج گرديد. سپس الگوي مفهومي ساختار سازماني پارك‌ها مبتني بر مطالعه تطبيقي و ادبيات ساختار سازماني و نيز بررسي چالش‌هاي ساختار سازماني موجود پارك‌ها تدوين گرديد. در پايان با استفاده از نظرسنجي و مصاحبه با خبرگان و مديران برخي از پارك‌هاي علم و فناوري كشور، ساختار مناسب پیشنهادی و نيز پيشنهادهاي لازم به مديران و محققان آينده ارائه گرديده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارتقاي ظرفيت انتقال و توانمندي تجاري سازي دستاوردهاي فناورانه سازمانهاي پژوهش و فناوري از طريق ايجاد مراکز توسعه کسب و کار فناورانه
        رضا بندريان
        هدف از انجام تحقيقات در سازمان‌هاي پژوهش و فناوری حصول به نوآوري فناورانه به منظور خلق فرصت‌هاي كسب ‌و كار جديد و يا نوسازی یا متحول نمودن كسب‌ و كارهاي فعلي است. بر این اساس سازمان‌هاي پژوهش و فناوری ایده‌های فناورانه را در مسیر توسعه فناوری و تمهید تجاری‌سازی قرار می‌ چکیده کامل
        هدف از انجام تحقيقات در سازمان‌هاي پژوهش و فناوری حصول به نوآوري فناورانه به منظور خلق فرصت‌هاي كسب ‌و كار جديد و يا نوسازی یا متحول نمودن كسب‌ و كارهاي فعلي است. بر این اساس سازمان‌هاي پژوهش و فناوری ایده‌های فناورانه را در مسیر توسعه فناوری و تمهید تجاری‌سازی قرار می‌دهند. لازمه پيمودن موفق این مسیر، حرکت متوازن و همزمان «علمي– فني» و «تجاري» برای هر یک از ایده‌های فناورانه است. يکي از بهترين الگوها برای پیمودن مسیر متوازن تجاری همزمان با مسیر «علمي- فني» که در سازمان‌هاي پژوهش و فناوري موفق و پيشرو در نقاط مختلف جهان مشاهده گرديده ايجاد مراكزي تحت عنوان «مركز توسعه كسب و كارهای فناورانه» است. مأموريت مراكز توسعه كسب و كار در سازمان‌ها‌ي پژوهش و فناوري پیاده‌سازی الزامات تجاری‌سازی در فرایند توسعه فناوری و سپس ارائه مشاوره و كمك فني، اقتصادي و تجاري پیرامون دستاوردهای فناورانه در حال ورود به مرحله تجاری‌سازی می‌باشد. این خدمات در خصوص مبانی شکل‌گیری كسب و كار براي دستاوردهای فناورانه سازمان خود به مشتریان بالقوه و بالفعل آن می‌باشد. این مقاله ابتدا به لزوم و اهمیت ایجاد مركز توسعه كسب و كارهای فناورانه در سازمان‌هاي پژوهش و فناوري اشاره می‌کند و سپس به ارائه تعریف و وظایف این مراکز در سازمان‌هاي پژوهش و فناوري می‌پردازد و در نهایت با نتیجه‌گیری پایان می‌یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ارزيابي عملکرد پارکهاي علم و فناوري در بعد پيامدهاي حضور پارک در منطقه
        فاطمه رمضاني حسنعلی آقاجانی عبدالحميد صفايي قاديکلايي
        پارک‌های علم و فناوری سازمان‌هایی هستند که باعث ایجاد ارتباط میان دانشگاه و صنعت می‌شوند و هدف آنها ترویج فرهنگ نوآوری در شرکت‌های وابسته و مؤسسات دانش‌بنیان است. با توجه به افزایش تعداد پارک‌هاي علمي در کشورهای صنعتی و در حال توسعه موضوع اندازه‌گیری عملکرد پارک‌های علم چکیده کامل
        پارک‌های علم و فناوری سازمان‌هایی هستند که باعث ایجاد ارتباط میان دانشگاه و صنعت می‌شوند و هدف آنها ترویج فرهنگ نوآوری در شرکت‌های وابسته و مؤسسات دانش‌بنیان است. با توجه به افزایش تعداد پارک‌هاي علمي در کشورهای صنعتی و در حال توسعه موضوع اندازه‌گیری عملکرد پارک‌های علم در اولویت کاری دست‌اندرکاران و دانشگاهیان قرار گرفته است. در این پژوهش، به ارزیابی عملکرد پارک‌های ایرانی عضو IASP بر اساس معیار پیامدهای حضور پارک در منطقه می‌پردازیم. معیارهای عملکردی مورد استفاده شامل شبکه‌سازی، قراردادها و همکاری‌های منعقد شده بین آزمایشگاه‌های پارک و شرکت‌های ناحیه، محصولات و فرایندهای جدید به کارگرفته شده در شرکت‌های ناحیه که از طریق پارک ایجاد شده‌اند، تعداد شرکت‌های ایجاد شده از طریق همکاری با پارک در برنامه‌های صنعتی‌سازی مجدد نواحی صنعتی متروک، تعداد کارکنان استخدام شده در شرکت‌های ایجاد شده از طریق همکاری با پارک، بهبودهای محیطی انجام شده از طریق همکاری با آزمایشگاه‌های پارک می‌باشد. در این پژوهش، این معیارها با توجه به شرایط پارک‌های ایرانی بومی‌سازی می‌شوند. فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی برای تعیین وزن نسبی معیارهای ارزیابی و تاپسیس فازی برای رتبه‌بندی پارک‌ها استفاده می‌شود. رتبه عملکرد پارک‌های علم و فناوری 13 گانه به شکل زیر به دست آمد: پارک علم و فناوری اصفهان> فارس> خراسان> دانشگاه تهران> اراک> خلیج فارس> پردیس> آذربایجان شرقی> یزد> گیلان> کرمان> همدان >کرمانشاه. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارائه چارچوب مفهومي براي اندازه گيري سرمايه ساختاري در دانشگاه
        عليرضا قزل مجيد رمضان محمدرضا زاهدي
        در اقتصاد مبتنی بر دانش، محصولات و سازمان‌ها براساس دانش زندگی می‌کنند و می‌ميرند و موفق‌ترين سازمان‌ها، آنهايي هستند که از اين دارائی ناملموس به نحو بهتر و سريع‌تری استفاده می‌کنند. سازمان‌ها آگاه هستند که دانش با ارزش‌ترین و راهبردي‌ترين منبع در محیط کسب و کار امروزی چکیده کامل
        در اقتصاد مبتنی بر دانش، محصولات و سازمان‌ها براساس دانش زندگی می‌کنند و می‌ميرند و موفق‌ترين سازمان‌ها، آنهايي هستند که از اين دارائی ناملموس به نحو بهتر و سريع‌تری استفاده می‌کنند. سازمان‌ها آگاه هستند که دانش با ارزش‌ترین و راهبردي‌ترين منبع در محیط کسب و کار امروزی است. همچنین امروزه، رویکرد مدیریت‌ دانش و سرمایه فکری به عنوان معیاری برای دانشگاه‌ها تبدیل شده که وظیفه و هدف اصلی آنها تولید و انتشار دانش می‌باشد. مدیران می‌دانند که اگر به دنبال دستیابی به مزیت رقابتی هستند، ناگزير به اداره فرایند یادگیری و اندازه‌گیری نتایج آن هستند. "سرمايه فكري" ديدگاه و مفهوم جديدي است كه مي‌تواند به مقابله با موانع و مشكلات نظام موجود آموزش عالي كشور بپردازد. سرمايه فكري، كليد موفقيت سازمان‌هاي دانايي محور ـ از جمله دانشگاه‌ها ـ محسوب مي‌شود. رؤسا و مديران دانشگاه‌ها براي تزريق روحيه نشاط و پويايي و ايجاد ارزش‌هاي علمي و اجتماعي در محيط‌هاي دانشگاهي بايد بتوانند سرمايه‌هاي فكري زير مجموعه خود را به درستي شناسايي و ارزش‌گذاري كرده و آنها را در همه ابعاد اداره نمايند. با این حال، در چند سال اخیر، مسأله کمی کردن ارزش عناصر سرمایه فکری همواره مورد سؤال بوده است. به همین دلیل، در این مقاله با استفاده از روش مروری و بررسی چارچوب‌های مختلف ارائه شده در این زمینه مؤلفه‌ها و شاخص‌های مناسب جهت اندازه‌گیری سرمایه ساختاری به عنوان یکی از ابعاد اصلی سرمایه فکری که کمتر مورد توجه قرار گرفته، بیان شده است که در نتیجه سه بعد سرمایه زیرساختاری، سرمایه تحقیق و نوآوری و سرمایه زیرساخت دانشی، هشت مؤلفه و 50 شاخص برای اندازه‌گیری این مؤلفه‌ها به دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - مديريت دانش، الگويي جهت مديريت شرکتهاي دانش بنيان مستقر در پارکهاي علم و فناوري
        زينب ايزديان بيژن عبداللهي ولي مراد کياني
        امروزه موفقيت حال و آينده در رقابت بين سازمان‌ها تا حد کمي مبتني بر تخصص راهبردي منابع فيزيکي و مالي و تا حد زيادي مبتني بر مديريت راهبردي دانش و دارايي‌هاي دانشي خواهد بود. ظهور شرکت‌ها و سازمان‌هایی که شالوده اصلی آنها مبتنی بر دانش و استفاده از ایده‌ها، خلاقیت و نوآ چکیده کامل
        امروزه موفقيت حال و آينده در رقابت بين سازمان‌ها تا حد کمي مبتني بر تخصص راهبردي منابع فيزيکي و مالي و تا حد زيادي مبتني بر مديريت راهبردي دانش و دارايي‌هاي دانشي خواهد بود. ظهور شرکت‌ها و سازمان‌هایی که شالوده اصلی آنها مبتنی بر دانش و استفاده از ایده‌ها، خلاقیت و نوآوری‌هاست، از واقعیت‌های دنیای کسب و کار جدید است. از اين رو، در سطح جهان شاهد اتخاذ راهبردهاي گوناگوني براي افزايش اثربخشي فعاليت‌هاي علمي و فناورانه و انتقال دستاوردهاي آن به صنعت و بازار هستيم که در این بین پارک‌های علمی از جمله راهکارهای مهم برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان هستند. آنچه بعد از شکل‌گیری اینگونه مراکز در اولویت قرار می‌گیرد، چگونگی اداره شرکت‌های مستقر در پارک‌ها است. بنابراين وظيفه سازمان‌ها خلق محيطي براي مديريت دانش و دارايي‌هاي دانشي است. به بيان روشن‌تر، امروزه چالش مديران آماده کردن محيط مناسب براي رشد و پرورش ذهن انسان در سازمان دانش‌محور است. در واقع مديريت دانش مبحثي است که در آن يک سازمان آگاهانه و به طور فراگير دانش خود را به صورت منابع، اسناد و مهارت‌هاي انساني، جمع‌آوري و سازماندهي مي‌کند، به اشتراک مي‌گذارد و تجزيه و تحليل مي‌نمايد. مديريت دانش با استفاده از ذخاير پنهان و آشکار دانش و ايجاد فرهنگ مبتني بر دانش، در پارک‌هاي علمي که محل تجمع سازمان‌هاي دانش‌بنيان هستند، مي‌تواند يک ابزار و شيوه موفق در جهت هرچه کاراتر نمودن آنها به شمار آيد. پرونده مقاله