امروزه يکي از مهم ترين عوامل افزايش توان رقابت اقتصادي کشورها، توجه به توسعه ي فناوري است. اين موضوع به اين دليل است که در اقتصاد دانش محور، سهم قابل توجهي از ارزش افزوده ي فعاليتهاي اقتصادي، از فعاليتهاي مبتني بر دانش کسب مي شود. از طرفي بخش مهمي از توان علمي و فناور چکیده کامل
امروزه يکي از مهم ترين عوامل افزايش توان رقابت اقتصادي کشورها، توجه به توسعه ي فناوري است. اين موضوع به اين دليل است که در اقتصاد دانش محور، سهم قابل توجهي از ارزش افزوده ي فعاليتهاي اقتصادي، از فعاليتهاي مبتني بر دانش کسب مي شود. از طرفي بخش مهمي از توان علمي و فناوري کشورها در توسعه ي صنايع و خدمات با فناوري برتر تجلي مي يابد و رشد و توسعه ي صنايع با فناوري برتر به شدت متأثر از جريانهاي نوآوري و ابداع و فعاليتهاي تحقيق و توسعه است. مشخص شده است، اکثر فعاليتهاي اقتصادي نوآور و فناور که به نتايج قابل توجهي دست يافتهاند، اکثراً در مناطق خاص جغرافيايي به صورت خوشهاي متمرکز گشتهاند.خوشههاي فناوري مي توانند در ايجاد و جهتدهي به جريانهاي نوآوري و فناوري نقشي اساسي ايفا کنند. در اين مقاله سعي می شود علاوه بر مروري کلي بر مفاهيم اساسي، عناصر تشکيل دهنده و الزامات خوشههاي فناوري، مدلي منطبق با شرايط و داشتههاي کشور ايران براي بهرهگيري از اين ساختار در تجارت فناوري و دستاوردهاي تحقيق و توسعه ارائه شود.
پرونده مقاله
پاركهاي فناوري بعنوان يکي از نهادهاي اجتماعي و حلقهاي از زنجيره توسعه اقتصادي مبتني بر فناوري در دهه 1960 شکل گرفتند. با توجه به رويکرد سياستگذاران به توسعه همه جانبه (زير بنايي و ساختاري) تحت راهبري فناوري که از دهه 1980 شروع شد، توسعه و ايجاد پاركهاي فناوري نيز به چکیده کامل
پاركهاي فناوري بعنوان يکي از نهادهاي اجتماعي و حلقهاي از زنجيره توسعه اقتصادي مبتني بر فناوري در دهه 1960 شکل گرفتند. با توجه به رويکرد سياستگذاران به توسعه همه جانبه (زير بنايي و ساختاري) تحت راهبري فناوري که از دهه 1980 شروع شد، توسعه و ايجاد پاركهاي فناوري نيز به عنوان بخشي از اين رويکرد رواج يافت و مورد استقبال دولتمردان، انديشمندان و صاحبنظران کليه کشورها (اعم از توسعه يافته يا در حال توسعه) قرار گرفت، به نحوي که در حال حاضر بيش از هزار پارک فناوري در عرصه بين المللي شکل گرفته و توسعه يافتهاند. در ايران نيز توجه به راهبرد و سياست ايجاد پاركها که از دو دهه گذشته مورد توجه واقع شده، سبب شد تا پاركهاي متعددي در سطوح ملي و منطقهاي شکل بگيرد که بعضاً به دلايل گوناگوني از جمله عدم حمايتهاي مالي و اعتباري مناسب، مبهم و نامشخص بودن سياستگذاريها، اهداف و راهبردهاي ايجاد و مهمتر از آنها، فقدان ضوابط، معيارها و شاخصهاي نظاممند در زمينه مکان يابي، طراحي و .. احداث اين پارکها، با موفقيت چنداني روبرو نبوده است.
در اين مقاله که بر اساس روش توصيفي- تحليلي و ديدگاهي تعمق نگر در خصوص تجارب کشورهاي توسعه يافتهاي چون امريکا، استراليا و … و همچنين کشورهاي در حال توسعهاي چون سنگاپور و .. تنظيم شده، سعي شده است تا با بررسي تحليلي بر Master plan پاركهاي فوق الذکر و ساختار کالبدي- فضايي کنوني پاركهاي علم و فناوري کشور بتواند به تعيين و تبيين معيارها و ضوابط طراحي و معماري اين پاركها (از جمله معيارهايي چون مقياس، فرآيند توسعه، شاخصهاي استقرار و موقعيت، نظام حرکتي، نظام کالبدي که خود شامل فيزيونومي پاركها، حجم، ميزان و نقش فضاهاي باز و توده، يکپارچگي طرح، استقلال فضايي، انعطاف پذيري و رواني و شاخص بسيار مهم عملکرد و .. ) دست يازد.
اميد است نتايج حاصل از اين مطالعه بتواند به تدوين آئين نامه ضوابط و مقررات طراحي و معماري احداث پاركهاي علم و فناوري کمک کرده و با خلق افقي روشن در اين زمينه، ضمن ارتقاي بهرهوري و کارايي اين پاركها، زمينه و بستر لازم براي رسيدن به اهداف آنها را فراهم آورده و مسئولان و برنامهريزان را براي تحقق راهبردها و سياستهاي مورد نظر ياري دهد.
پرونده مقاله
توسعه اقتصادي دانشمحور بنا به تعريف عبارت است از ارزش آفريني در جامعه از طريق دانايي، دانش و فناوري. شكلگيري نظامي براي رسيدن به اين هدف، نيازمند زيرساختهايي براي تجاري كردن يافتههاي پژوهشي و تسهيل مبادلات فناوري است. در سالهاي گذشته پاركهاي علم و فناوري در كشور چکیده کامل
توسعه اقتصادي دانشمحور بنا به تعريف عبارت است از ارزش آفريني در جامعه از طريق دانايي، دانش و فناوري. شكلگيري نظامي براي رسيدن به اين هدف، نيازمند زيرساختهايي براي تجاري كردن يافتههاي پژوهشي و تسهيل مبادلات فناوري است. در سالهاي گذشته پاركهاي علم و فناوري در كشور كم و بيش با هدف كاهش فاصله بين پژوهشهاي دانشگاهي و تبديل آن به فناوري ايجاد شدهاند. ليكن فرايند "توسعه تجاري فناوري" كه خود شامل 5 فرايند فرعي (توليد، انتقال، جذب و بوميسازي، اشاعه و مستند سازي) است، همچنان به صورت نامتقارن و ناقص دنبال ميشود. يكي از ساختارهايي كه اخيراً براي تسهيل فعاليتهاي توسعه و مبادلات فناورانه در دنيا و به خصوص در آسيا مورد استفاده قرار گرفته، "فنبازارها" هستند. فنبازار پيشنهاد شده در اين مقاله در واقع جايگزيني نو براي زير ساختهاي متعارف مبادله فناوري است كه ارتباط بين منابع فناوري و كاربران را به شدت تسهيل ميكند. در اين مقاله قصد داريم با تبيين مفهوم فن بازار به عنوان يكي از ساختارهاي مهم در توسعه و تجاريسازي فناوري و حيطه خدمات آن، به بررسي نوع ارتباط آن با پاركهاي علم و فناوري، مراكز دانشگاهي - تحقيقاتي و صنايع بپردازيم.
پرونده مقاله
